Ποιοτικές Μέθοδοι Έρευνας  

Διδάσκοντες: Περικλής Πολίτης

Περιγραφή:

Το μάθημα αποσκοπεί στην εξοικείωση των φοιτητών με τις ποιοτικές μεθόδους έρευνας, τα βασικά εργαλεία, τους τρόπους σχεδιασμού και αντιμετώπισης των δυσκολιών που εμπεριέχουν, ειδικά όσον αφορά στη μελέτη των μέσων επικοινωνίας. Οι μέθοδοι που κυρίως θα αναπτυχθούν έχουν να κάνουν με την ανάλυση πλαισίου, ανάλυση λόγου, θεματική και σημειωτική ανάλυση (γραπτών, εικονογραφικών και πολυμεσικών κειμένων), την ψηφιακή εθνογραφία, τις συνεντεύξεις βάθους, τις ομάδες εστίασης και την ιστορική-γενεαλογική έρευνα.

Στόχοι του μαθήματος

• Απόκτηση δεξιοτήτων στη διατύπωση ερευνητικών ερωτημάτων, στην ανάπτυξη ιδεών καινοτομίας και δημιουργικότητας όσον αφορά τη διερεύνηση των πεδίων της δημοσιογραφίας και της δημοφιλούς κουλτούρας.
• Εξέλιξη των ικανοτήτων κριτικής σκέψης και ερευνητικής διάθεσης, με τη διαμόρφωση διεπιστημονικών τρόπων κατανόησης της πραγματικότητας και εφαρμογής τους στην ατομική και συλλογική εμπειρία όσον αφορά τον κόσμο των media.
• Ανάπτυξη δεξιοτήτων στην εφαρμογή ποιοτικών μεθολογικών εργαλείων στη διερεύνηση της παραγωγής και του περιεχόμενου των μέσων επικοινωνίας και την πρόσληψή του από το κοινό.

Ενδεικτικός σκελετός μαθήματος

1. Εισαγωγή στην αξία των ποιοτικών μεθόδων έρευνας στο πεδίο των μέσων επικοινωνίας και των πολιτισμικών σπουδών (1 μάθημα)

α. Μέθοδοι ανάλυσης εικόνας και κειμένου:

1. Θεματική Ανάλυση (1 μάθημα)
2. Σημειωτική Ανάλυση (1 μάθημα)
3. Ανάλυση Πλαισίων (1 μάθημα)
4. Ανάλυση Λόγου (2 μαθήματα)

β. Συμμετοχική παρατήρηση-έρευνα πεδίου

1. Εθνομεθολογική έρευνα (1 μάθημα)
2. Ψηφιακή εθνογραφία (1 μάθημα)

γ. Συνεντεύξεις

1. Συνεντεύξεις βάθους (1 μάθημα)
2. Focus groups (1 μάθημα)

δ. Ιστορική/γενεαλογική έρευνα (1 μάθημα)

Διδακτικές & μαθησιακές μέθοδοι – αξιολόγηση

Τρόπος παράδοσης

Διαλέξεις, σεμινάρια και ασκήσεις

Οργάνωση διδασκαλίας

Τρόπος αξιολόγησης φοιτητών

20%  Συμμετοχή στη διαδικασία του μαθήματος (συζητήσεις-ασκήσεις).

30%  Προφορική παρουσίαση επιστημονικών άρθρων/βιβλίων με εστίαση σε συγκεκριμένες ποιοτικές μεθόδους έρευνας.

50%  Γραπτή εργασία που αφορά μικρής έκτασης εμπειρική έρευνα επάνω σε μια από τις προτεινόμενες ποιοτικές μεθόδους του μαθήματος.

5. Συνιστώμενη βιβλιογραφία

• Babbie, E. (2018). Εισαγωγή στην κοινωνική έρευνα. Κριτική.
• Berger, A. (2014). Media and communication research methods: An introduction to qualitative and quantitative approaches. SAGE Publications.
• Bloor, M., Frankland, J., Thomas, M., Robson, K., & Stewart, K. (2001). Focus groups in social research. Sage.
• Denzin, N. K., & Lincoln, Y. S. (Eds.). (2017). The SAGE handbook of qualitative research (5η έκδ.). Sage Publishing.
• Gee, J. P. (2011). An introduction to discourse analysis: Theory and method. Routledge.
• Gunther, Κ., & van Leeuwen, T. (2010). H ανάγνωση των εικόνων: Η γραμματική του οπτικού σχεδιασμού. Επίκεντρο.
• Hjorth, L., Horst, H., Galloway, A., & Bell, G. (2017). The Routledge companion to digital ethnography. Routledge.
• Jensen, K. B., & Jankowski, N. W. (Eds.). (1991). A handbook of qualitative methodologies for mass communication research. Routledge.
• Merrigan, G., & Huston, C. L. (2008). Communication research methods. Oxford University.
• Rose, G. (2001). Visual methodologies. Sage Publications.
• Παπαηλία, Π., & Πετρίδης, Π. (2015). Ψηφιακή εθνογραφία. ΣΕΑΒ.